Dişlileri Yağlayalım: Modern Madencilikte Departman Yapıları

Arama ruhsatı değerlendirirken veya arama faaliyetlerini gerçekleştirirken genelde bir öncü “alfa” personel projenin yorumlama ve karar alma yükünü üstlenir. Arama ekiplerinin geleneksel şekilde çalışmalarını 2 boyutta yürütmesinden ziyade, yenilikçi bir anlayışla tüm yapısal öğelerin 3 boyutlu olarak bir arada incelenmesi için bir yazılım seçerek başlanması önemlidir. Bu alışkanlıkla, en genç proje personelinden en deneyimlisine kadar sahada elde edilen veriler üzerinden yapılacak toplantılar çok büyük bilgi birikimi oluşturacaktır. Zira kör bir şekilde veri elde etme yerine, süreç içerisinde 3 boyutlu olarak bilinçli keşfedilmiş yapısal ortamın etrafında tüm personel inisiyatif alarak kritik bilgileri de sahadayken edinmesine olanak sağlayacaktır.

Çalışmaya başlamadan önce “RTK” eklentili “drone” kullanarak tüm çalışma sahanızın nokta bulutunu (topoğrafya) ve hava fotoğrafını almanız gerekecektir. Gelişen teknoloji ve işi kolaylaştıran yazılımlar sayesinde, araç kullanmaktan daha zor olmayan bu işlemi uygun hava koşulları yakalandığında arama ekibinizdeki herkes yapabilir.

Proje ekibine dahil ettiğiniz tüm jeologların kullanılan projeksiyon sistemi hakkında temel bilgiye sahip olmasını sağlamanız önemlidir. Bunun yanı sıra veri kaydı tutma ve yazışmalarda da sürekli ikilemde kalmamak adına başta belirlenen standartları ekibinizin son derece üst düzey disiplinle benimsemesini sağlamayı da not etmek gerekir.

Sahada kullanmak üzere adli kayıt gerektirmeyen basit kısa dalga telsiz taşımak oldukça yararlıdır. Çalışmada şoförün üst kotta bıraktığı yerden, vadi içerisinde telefon bağlantısının kaybolduğu yerde buluşma noktasının tarifinden tutun, acil durum çağrısına dek birçok konuda bu iletişim yöntemini kullanabilirsiniz.

İşletim sisteminizin bölgesel seçeneklerinde (Bölge > Ek Tarih, ... > Bölge > Ek Ayarlar) ondalık simgesinin nokta (.) ve basamak gruplandırma simgesinin virgül (,) olmasına dikkat edin (Örnek: 1.234.567,89). Bir sefere mahsus bu ayarı bu şekilde yapmanız yeterlidir. 3D yazılımlarda, ofis programı ve raporlama dosyalarında, bölümler arası iletişim ve ileriki aşamalarda sayısal veriler açısından sorun yaşamamak için bunu katı bir disiplinle tüm personele benimsetin.

Daha fazlası için...

Üretim verimliliği ve işletme ihtiyacı artan sektörde, yeraltı işletmelerinde jeolojinin değeri gün geçtikçe artıyor. Genellikle vardiyalarla yapılan ve birçok personelin dahil olduğu bu çalışma sürecinde adaleti sağlamak oldukça zor. Temel performans göstergelerini oluşturup tüm işleri sayısal bir fonksiyona oturtmayı başarabilirseniz işler yolunda ilerleyecektir, zira her zaman birinci, ikinci ve üçüncü vardır.

Yeraltında mevcut galerinin etrafındaki cevherin konumunu netleştirme ve mümkün olan tüm potansiyeli test edebilme amacıyla, haliyle ekstradan sondaj/arama galerileri açmak gerekiyor. Bu galerilerden sondajlar yaparak ıskaladığınız veya düşük tenör ile geçtiğiniz tali zonlar olması da bir olasılık. Özellikle kuvars, metal sülfit, ortomagmatik kümülat gibi yapılarda oluşan, masif litolojik ayrımlara sahip cevher kütleleri için jeoradar (GPR: Ground Penetrating Radar / yer radarı) uygulamalarını kullanarak alt-üst kat litoloji kontaklarını yorumlamada kolaylık sağlayacak veriler elde edebilirsiniz. Budinaj ve masif yapıları sondajlarda ıskalasanız dahi, bu yöntem size kesiksiz tarama sağlayacağı için litolojik ayrımlarla yorum yapmanızda rol oynayabilir. Oldukça düşük masraflı bu yöntemi, tahkimatınıza göre yan duvarlar veya tavan için de uygulayarak faydalı sonuçlar elde edebilirsiniz.

Yeraltı galerinde jeoloji metresi olarak işaretleyeceğiniz her nokta oldukça önemlidir; zira tüm bölümler herhangi bir konuda adres gösterirken bu işaretlediğiniz metreleri baz alacaktır. Sprey boya ile işaretlediğiniz noktaların tozla kaplanıp kaybolacağını göz önünde bulundurursak, özellikle “+00” başlangıç noktaları ve dirsek noktalarına sembol veya katı cisimler çakılması herkes için kolaylık sağlayacaktır.

Deneyimle yapılmış tutarlı bir cevher modeliniz varsa, bunu masaya yatırıp sistematik bir plan dahilinde tenör kontrol programınızı dizayn edebilir, maliyet düşürme ve iş hızlandırma planı yapabilirsiniz. Hangi emtia olursa olsun, yeraltı ilerlemelerinde her aynada örnekleme yapmak zorunda değilsiniz. Ayrıca yaptığınız kanal örneklemelerinde standart örnekleme aralık genişliğini de artırabilir, örnek sayısı ve örneklemede harcayacağınız vakitten tasarruf edebilirsiniz. Cevher üretimden kaynak modellemeye, tenör kontrolden tesis performansına kadar birçok konuyu etkileyen bu parametreleri oluşturmak veya iyileştirmek için alacağınız danışmanlık, üretim maliyetlerinizi düşürecek ve daha hızlı hale gelmenize yardımcı olacaktır.

İşletim sisteminizin bölgesel seçeneklerinde (Bölge > Ek Tarih, ... > Bölge > Ek Ayarlar) ondalık simgesinin nokta (.) ve basamak gruplandırma simgesinin virgül (,) olmasına dikkat edin (Örnek: 1.234.567,89). Bir sefere mahsus bu ayarı bu şekilde yapmanız yeterlidir. 3D yazılımlarda, ofis programı ve raporlama dosyalarında, bölümler arası iletişim ve ileriki aşamalarda sayısal veriler açısından sorun yaşamamak için bunu katı bir disiplinle tüm personele benimsetin.

Daha fazlası için...

Tenör kontrolü ve üretim için hava durumunu takip etmenin yanı sıra, sağanak yağmur sonrası üzeri temizlenen ve nemlenen şevleri fotoğraflayın. Dilim üretimlerini, özellikle yüksek tenörlü bölgelerde ekskavatör kazısı başında takip edin. Tenörün yüksek olduğu bölgeler her zaman cevher oluşum aşamasında bir anomali geleneğini takip edecektir; dolayısıyla güncele en yakın atım, ani şekil bozuklukları ve deformasyonu bu bölgelerde muhtemelen izleyebilirsiniz.

Sondaj programlarında kesilmeyen, paralel geçen veya sondajlarda herhangi bir sebeple ihmal edilen fay zonlarını ocak üretimi esnasında şevlerde tespit etmek önemlidir. Fayların şevlerde açıkça kendini göstermesini beklemeyin; unutmayın ki tüm şevler tozla kaplı olacaktır. Sağanak yağmur sonrası basamaklarda yürüyerek şevleri görsel olarak takip edin. İklim koşullarını gözeterek, radarlı jeoteknik izleme yöntemleriyle veya koordinat ölçümlerini kullanarak yıl içerisinde en yüksek yağış miktarının beklendiği dönemlerde santimetre ölçeğinde değerlendirmeler yapın. Ufak farklar ciddi kontrast yaratarak size bir sıkıntının varlığını işaret edecektir.

İşletim sisteminizin bölgesel seçeneklerinde (Bölge > Ek Tarih, ... > Bölge > Ek Ayarlar) ondalık simgesinin nokta (.) ve basamak gruplandırma simgesinin virgül (,) olmasına dikkat edin (Örnek: 1.234.567,89). Bir sefere mahsus bu ayarı bu şekilde yapmanız yeterlidir. 3D yazılımlarda, ofis programı ve raporlama dosyalarında, bölümler arası iletişim ve ileriki aşamalarda sayısal veriler açısından sorun yaşamamak için bunu katı bir disiplinle tüm personele benimsetin.

Daha fazlası için...

Karotları iç tüpten çıkardıktan hemen sonra, halen nemliyken, tüm sondaj çamuru veya kil sıvamasını arındırın, mümkünse fırça kullanmadan yalnızca basınçlı su ile yapın, bunun için küçük boyutlu şarjlı su kompresörleri kullanabilirsiniz. Aksi takdirde karothaneye varana kadar kuruyarak kabuk halini alan katmanı/kaplamayı arındırmak için çok daha fazla iş gücü, vakit, su harcamak gerekecek. Tamamen arındırılamayan karotlar önemli gözlemlerin yapılmasına engel teşkil ederek, örneklenmesi gereken yerlerin ihmalini beraberinde getirebiliyor. Buna ek olarak son derece kritik olan karot fotoğraflarında gözlem yapılmasına engel teşkil ediyor.

Sondaj ilerleme kayıtlarını itinayla tutup loglama sütunlarına ekleyin. Özellikle su kaçağı, sifon, elmas değişimi, manevrada makinanın zorlanması, vb. gibi zahmetsizce alınan düzenli notlar, planlama - işletme safhalarında ve örnekleme güvenilirliğini sorgulamada hep etkin rol oynamştır. Ayrıca tutulan kayıtların kolay formüllerle işlenmesi sondörler arası adaleti sağlayacak, performans ve sarf tüketimini optimize edecektir. Bu kayıtların dijital halde kolay ulaşılabilir olması zaman kazandırmaktan daha çok değerlendirme anında üşenmenin ve ihmalin önüne geçecektir.

Daha fazlası için...

Ölçümleri metreküp cinsinden yapacağınızı düşünürsek, belirli bir zaman sonra yığdığınız stokların sıkılaşarak hacim kaybedeceğini unutmayın. Yığın yoğunluğu ile ölçüm hacmini çarptığınızda doğal olarak olması gerekenden daha düşük tonaj elde edeceksiniz. Kabaca bir örnek vermek gerekirse, yaklaşık 200.000 tonluk 13 metre yükseklikte bir yığında 6 ay içinde 1 metreden fazla çökme gözleniyor. Aynı yığın yoğunluğuyla çarptığınızda ise 10.000 tondan fazla fark ortaya çıkıyor. İşletme ve besleme koşullarınıza göre önlem almanız gereken bir konu olsa da, kademelerle ölçüm alıp seviyeleri işaretleyerek stoklama hata payını azaltabilirsiniz.

Yığınları koyduğunuz yerlere dikkat edin. Ocak kenarlarına veya vadi/fay üzerine yapılan dolguların üzerine koyduğunuz büyük tonajlı kütleler, faylar boyunca üstüne oturduğu kaya bloklarını harekete geçirebilir.

Operasyonunuza göre sevkiyat nemi, stok nemi, besleme kepçesi nemi gibi değerleri kayıtlarda tutmak üzere örnekler alıp analizlerini hesaplarda kullanırsanız, üretim-besleme-satış tonajı farklarında azalma olduğunu görebilirsiniz.

Stokları koyduğunuz zemin ölçümlerini sürekli kontrol etmenizde fayda var; zira kepçenin besleme aynası tabanına fazla dalmasıyla muhtemelen tesise pasa besliyor dahi olabilirsiniz. Stok sahası için tabanlık yaptığınız düşük tenörlü cevherin içine görsel bir uyarı mahiyetinde düzey işaretçisi olarak membran serebilirsiniz.

Stok sahanız dar ise, farklı stokları birbirine yaslayarak yerden kazanabilirsiniz. Bunun için en yüksek yığınlarda beslemenin az olduğu stok yamaçlarına membran serip döküm yaparak aradaki boşluğu istediğiniz farklı türde/kalitede bir cevherle doldurabilirsiniz.

Kantar kalibrasyonu ihmale gelmez; her gün ya da belirli tonaj geçtikten sonra tekrarlanmalıdır.

Daha fazlası için...

Karothane yalnızca elmaslı sondaj karotlarının işlem gördüğü bir alan değildir. Jeoloji bölümlerinin olumsuz hava şartlarında sığındığı bir iş sahası ve noktasal olarak en fazla veri çıkardığı laboratuvardır. Karot loglama, fotoğraflama, karot kesimi, örnekleme, yoğunluk testleri ve daha birçok fiili ve kayıt işlemi burada yapılır. Aramadan modellemeye, maden üretiminden geliştirmeye jeolojinin elde ettiği birçok kritik veri buradan geçer. Karothanenizde düzen, titiz iş akışı ve personel disiplini son derece önemlidir. Arama faaliyetleri yürüten şirketler için "Karothane" (Coreyard / Core Shack), olmazsa olmaz en temel unsurdur.

Sondaj karotları projenize dair en önemli şahitlerdir ve proje satışınızda bu kasalar teyit amaçlı tekrar işlem görecektir. Karothane için kasa kabul prosedürünüzde tespit ettiğiniz en ufak hatada, delgiyi gerçekleştiren sondörü alıkoyarak hataları bizzat düzeltmesini talep edin.

Arama verilerinin son derece gizlilikle edinilmesi gerekmektedir. Sondaj karotlarınızı veya örnek sonuçlarını deneyimli bir gözün tespit etmesi, tahmin edemeyeceğiniz büyük stratejik sorunlar doğurabilir. Görevi olmayan personeli karothanenize sokmayın.

Cevherleşmeler, ana emtianın dışında henüz ekonomik gözükmeyen birçok metali de beraberinde zenginleştirir. İleride olası fırsatlar için başvuracağınız karotları mümkün olduğu kadar iyi muhafaza edin. Karotlarınızın bulunduğu kasalar hangi malzemeden olursa olsun üzerindeki yazılar belirli bir süre sonra silinmeye yüz tutacaktır; üst üste bekledikleri için malzeme esneyerek tanınmaz hale gelecektir. Her bir kasa istifi için üst-üste koyma sınırı veya metal destekli yuvalar yaptırın. Ayrıca, atıl zamanlarda numuneci personelin en azından sondaj adları ve kasa numaralarını küçük metal etiketler üzerine numaratör kabartma ile çakarak, bu künyeleri kasalara tutuşturmalarını sağlayabilirsiniz. Sonrasında karot kasalarını ana deponuza sevk edebilirsiniz.

Karot fotoğraflarının standart ve net olmalarını gözetin. Yakın zaman içerisinde bu önemli işin titizlikle yapılması önem kazanacak, zira arama faaliyetleri "otomasyon" eşliğinde çağ atlayacak, buna şimdiden hazır olun.

Daha fazlası için...

Kaynak ve rezerv kavramlarının kritik önem taşıdığını unutmayın; bunlar gündelik kelimeler olarak gözükse de aslında bir “terim” niteliği taşır. Bu gibi kelimelerle sunulan verilerin modelleme sonucu yazılan raporları okuyacak kitle tarafından bilinmesi elzemdir. Zira yapılacak yatırımın ederi ve potansiyeli bu kelimelerde saklıdır. Bu sebeple raporları sunduğunuz yatırımcıdan tutun, verileri elde eden tüm teknik ekiplerin bu kavramları kafalarında oturtmalarını sağlayın.

Kaynak modelinin yapımı sırasında katı kütleyi (wireframe) oluşturacak profesyonelin proje içerisinde tam zamanlı çalışması ve tüm yapısal jeolojiye hakim olması oldukça büyük önem arz ediyor. Geçmişte 3D yazılımlara ilgisi ve hakimiyeti olan personelin az olması dolayısıyla şirketler projelerini merkezi bir yönetimde modelletmeyi daha cazip görmüştür. Modelin temelini oluşturma aşamasında, projesindeki cevheri hayal edebilen bir jeologun düşüncelerinin oldukça değerli olduğunu unutmamak gerekir. Bu durumda kaynak jeologları ile maden/proje jeologları arasındaki iletişim ancak 3 boyutlu dijital ortamda sağlanabilir. Maden/proje jeologlarının katı kütleyi oluştururken kullanacağı her noktanın anlamlı olması gerektiğini bilmeleri gerekir. Mesleki temelini tamamlamış maden jeologlarının veya arama jeologlarının modelleme için sınırlarını bilmeleri sağlanmalıdır. Bu, oldukça büyük bir avantaj olacaktır.

Üretimde karşılaşılan faylara ait 3D çizimlerin maden jeologlarından belirli kriterlere göre derecelendirilmesini, kodlanmasını ve adlandırılmasını istemeniz faydalı olacaktır. Bazı katlarda atım anlaşılmamışsa veya tenör kestirimi işlemine bu durum sorun olarak yansımışsa, alt katlara doğru devam ettikçe yatayda daha belirgin atımlarla kendini belli eden fayların aslında üst kotlardaki dikey atımlardan kaynaklandığının farkına varabilirsiniz.

Tenör kontrol programı optimizasyonu için kaynak jeologlarının ihtiyaçları oldukça önemlidir. Maden jeoloji bölümlerinde değindik; her ilerleme aynasında örnek almak çoğu zaman gereksiz masraf ve vakit kaybı oluşturur. Kaynak modelinde rezerv tespiti için yeterli ve gerekli asgari örnekleme yoğunluğunu maden jeoloji bölümleriyle birlikte belirleyebilirsiniz. Bu şekilde, birçok ilerlemede gereksiz olan bölümlerde tüm aynadan tek bir örnek alınarak bile tenör kontrol süreci yönetilebilir.

Proje değerlendirme aşamasındaysanız, sondaj ve örnekleme verilerini kontrol etmenin ötesinde, kestirim (tahmin/estimation) için kullanılan parametreleri ve varyogramları da kontrol etmelisiniz. Ayrıca kestirimde kullanılmışsa tercih edilen anizotropi açıları ve nedenleri cevher oluşum dinamikleriyle birlikte yorumlanmalıdır.

İşletim sisteminizin bölgesel seçeneklerinde (Bölge > Ek Tarih, ... > Bölge > Ek Ayarlar) ondalık simgesinin nokta (.) ve basamak gruplandırma simgesinin virgül (,) olmasına dikkat edin (Örnek: 1.234.567,89). Bir sefere mahsus bu ayarı bu şekilde yapmanız yeterlidir. 3D yazılımlarda, ofis programı ve raporlama dosyalarında, bölümler arası iletişim ve ileriki aşamalarda sayısal veriler açısından sorun yaşamamak için bunu katı bir disiplinle tüm personele benimsetin.

Daha fazlası için...

ve...

Sondajların birincil amacı cevher kesmek olsa da, pasa kayaçtan edinilecek alterasyon ve jeoteknik veriler de son derece gereklidir. Arama için sondajlar, cevher kütlesini en kısa yoldan ve mümkün olan en dik açıyla kesmek amacıyla planlanır. Böylelikle, kayaç hakkında en çok veri cevher kütlesinin eğim yönü tarafında olacağı için işletme dizaynı yapılırken şaft, rampa ve ulaşım galerileri tavan taşı içerisinde tercih edilebilir.

Bir örnek üzerinden gidelim: Hidrotermal cevherleşme oluşumu esnasında asidik sıcak su/buhar yerçekimine dik bir şekilde karşı koyarak yükselmek isteyecektir. Eğim yönü tarafındaki kayaçta sıklıkla arjilleşmeye neden olabileceğini düşünürsek, kayaç dayanımı oldukça düşük seyredecektir. Buna karşın, yeraltından ileride planlanacak cevher geliştirme sondajları için de ulaşım galerilerinin tavan taşı bloğunda olması bir avantajdır.

Henüz arama safhasında ekran başındaki jeologların yanına bir sandalye çekip planlarınızdan bahsetmeniz, taban taşı tarafında doğru yerlere de sondajlar planlanması açısından faydalı olacaktır. En kötü ihtimalle bir çayını içer, lig şampiyonunu belirler, kalkarsınız.

Daha fazlası için...

İşletme izinleri maalesef zor alınıyor; üstüne pasa döküm maliyetlerinden de tasarruf edebilmek için dar bir alana sıkış tıkış yapılan pasa ve cevher döküm alanları söz konusu. Topoğrafyanın sarp olması da buna eklenince, genellikle açık ocak sınırlarına yakın istiflenen milyonlarca metreküp, fay yüzeyleri boyunca büyük kaymaları tetikliyor. Nedeni çoğu zaman anlaşılamayan, fakat kitle hareketlerini öngörebilecek jeoteknik ve jeolojik çalışmaları yürütecek birilerinin görüşünü planlama aşamasında almanız oldukça önemlidir. Açık işletme veya istif kazalarının çoğunun esas nedenini, topraktaki çatlaklar tespit edildiğinde alınmayan önlemler örtüyor. Aslında sonuç “çatlak,” sebep ise plan aşamasında “alınmayan önlem”dir.

Daha fazlası için...

Cevherin konumunu ve üretim planını görmek ve sonrasında tahayyül edebilmek için, mümkünse hafta başında ilk vardiya öncesi teknik ofisi veya jeoloji bölümünü ziyaret edin. Alışkanlık haline getirirseniz, bilgisayar başında birkaç saniye baktığınızda bile tüm resmi kafanızda oturtabilirsiniz ve inisiyatif kullanmanız gereken yerde en isabetli kararları verebilirsiniz.

Devraldığınız tertibi, aldığınız kararları, vardiyanızın performans verilerini, gerekiyorsa kime ne söylediğinizi, kısacası günlük şeklinde tutmanız önemlidir. Tuttuğunuz bu notları vardiya sonunda bir Excel dosyasına satırlar halinde kişi, tarih/saat, galeri, ilerleme metresi (jeoloji metresi), olay/konu vb. ile kaydederseniz, geriye dönük arama/filtreleme ile bilinçli bir düzen oluşturabilirsiniz. Her kaptanın bir seyir defteri vardır.

Kat arası, uzun ayak veya benzeri yüksek tonajlı üretim yapılacak yerlerde vardiyanızda patlatma delikleri delinirken jeologlarla koordineli çalışmanız önemlidir. Ayna haritaları, sondajlar, önceden tespit edilmiş faylar gibi kayıtlar taranarak delgi yapılacak zemin koşulları hakkında size verilecek bilgi ile en verimli patlatmayı yapabilirsiniz. Tabii bunun için delinecek deliklere dair planlama bölümünün delik sıraları ve adreslerini standart bir şekilde ilgili herkesle paylaşmasının gerekli olduğunu unutmayın.

Daha fazlası için...

İş akışını yavaşlatması sebebiyle önceleri pek önemsenmeyen cevher içi patlatmalara hassasiyet göstermek, artık yazılım hakimiyetinin artmasıyla hızlıca çözüme kavuşturulabilir. Delik dizaynı yapılırken, harita-ölçüm ekibinin maden jeologlarından en güncel cevher-pasa veya yüksek tenörlü bölüm sınırlarını alarak yalnızca bu çizgiler boyunca ara delikler eklemesi, üretim kalitesini artıracaktır. Patlatma anında göz zevkine hitap eden görüntüler istemiyorsanız, bu ara deliklerin farklı renkte işaretlenip personelin de tadını kaçırmadan yükleme yapması gerek.

Önemli: Şevlerdeki önemli faylara ait bloklardan biri, şiddetli sağanak yağış sonrası emdiği su ile şişerek ocak açıklığı içerisine doğru hareket edebilir. Kayacın suya doygun hale gelmesi ve kil içeriği dolayısıyla şişmesi, fay yüzeyi boyunca akmanın tetiklenmesini beraberinde getirecektir. Bu sebeple, şevlerden gelen su gelişlerini raporlayıp takip altına almanız, size ne kadar süreli şiddetli yağışların bu gibi fayları harekete geçirebileceği hakkında fikir verecektir. Kış sonu veya bahar aylarında suya doygun kayaca, 5 saatten fazla sağanak yağış eklenen gecenin sabahında rapor edilen kütle hareketleri sıklıkla gözlenir.

Daha fazlası için...

Metalürjik işlemi yürüten ve denetleyen personel ile maden jeolojisi veya modelleme personeli arasında sürekli bir temasın bulunması elzemdir. Burada tesis performans verilerini günbegün takip eden maden jeoloji bölümünün kendini kalibre ederek daha doğru tenör ataması ve uyguladığı kestirim metodunu iyileştirmesi söz konusudur. Bu sebeple, jeologları besleme ve atık performansı verilerinizle ne kadar çok beslerseniz, proses performansınız da aynı oranda artacaktır.

Stok sahalarında beton zemin ve çatı bulunması, kırma/öğütme performansınızı yağışlı havalarda doğrudan etkileyecektir. Stoklarda yalnızca besleme aynasının üzerini naylonla örtmek bir çözüm değildir; zira malzemenin sünger niteliğinde olduğunu unutmayın; orta vadede kütlenin her bölümü suyu çekecektir. Çatı konusunda yönetim diretiyorsa, “güneş paneli koyalım, masrafını çıkarır” diyebilirsiniz.

Daha fazlası için...

Madencilik sektöründe genellikle elektrik özdirenç - yapay uçlaşma (Res-IP) ve belki bir bölüm hidrokarbon için sismik dışında yöntem kullanılıyor. Elde edilen kesitlerin yazılımla 3 boyutlu hale getirilmesi dışında, jeofizik bilimi bu yöntemler üzerinde pek bir gelişme kaydedemiyor. Jeofizik konularında gelişmeye açık birçok konu bulunması ve yatırım yapılması elzemdir; zira deniz tabanının altında yalnızca hidrokarbon yok, metal de var. 😉

Kesitleri yorumlarken yapısal jeoloji unsurlarına ait bir haritadan veya jeologlardan yardım almanızda fayda var. Zira anomali olarak nitelendirdiğiniz bölge alterasyon zonu, cevher diye işaret ettiğiniz anomali ise su muhteviyatı bir tık fazla olan permeabil bir kayaç olabilir. Ayrıca farklı kesitlerdeki anomalileri korele ederken yanlış tercihlerde bulunabilirsiniz.

Az bilinen jeoradarın (GPR) yeraltı ve açık işletmelerde litolojik farklılıkları kullanarak önemsiz maliyetlerle çok iyi sonuçlar verebileceği aşikardır. Fakat bu yöntemi madencilik şirketlerinin faydalı bulabilmesi için denemesi gerekir, deneyebilmesi için ilgililere sunulması gerekir. Muhtemelen problem anlaşılmıştır.

Jeofizik yöntemler ve algılayıcılar (sensörler) 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana çeşitlenmiş olsa da, halen tabana yayılıp madencilik kullanımında yaygınlaşmaması büyük bir soru işareti. Umuyoruz 3. Dünya Savaşı olmaz ve jeofizik, hak ettiği değere en azından madencilik uygulamaları açısından kavuşur.

Daha fazlası için...

En iyi arşivciler arasında nam salmış harita ölçüm bölümü çalışanları, oluşturdukları dosyalarını son hale getirip ölçüm tarihi formatında sıralanabilecek en uygun şekilde adlandırırlar (Örnek: yıl-ay-gün-lokasyon [241231TurkiyeTopo]). İsimlendirme formatına, dosyanın hangi koordinat sistemiyle oluşturulduğunun da standart bir kod ile belirtilmesi kafa karışıklıklarının önüne geçecektir (Örnek: ED50 6 derece için, yıl-ay-gün-lokasyon-Datum [241231TurkiyeTopoE6]).

Malumunuz, sektördeki genel yazılım altyapısı İngilizce tabanlıdır; Türkçe program kullanıyor olsanız bile, vakti geldiğinde programlar arası kullanıma ihtiyaç duyacaksınız. GIS ve 3D yazılımların hemen hepsinde kullanım açısından sorun olmaması adına tüm dosya adlarını ve dosyalarınızı koyduğunuz klasör adlarını İngilizce karakterler olarak yazmayı unutmayın.

İşletim sisteminizin bölgesel seçeneklerinde (Bölge > Ek Tarih, ... > Bölge > Ek Ayarlar) ondalık simgesinin nokta (.) ve basamak gruplandırma simgesinin virgül (,) olmasına dikkat edin (Örnek: 1.234.567,89). Bir sefere mahsus bu ayarı bu şekilde yapmanız yeterli. 3D yazılımlarda, ofis programı ve raporlama dosyalarında, bölümler arası iletişim ve ileriki aşamalarda sayısal veriler açısından sorun yaşamamak için bunu katı bir disiplinle tüm personele benimsetin.

Harita mühendisleri, teknikerleri ve alaylı haritacıların geçmişten gelen bilgisayar hünerleriyle yarattıkları fark, yazılımların kolaylaşmasıyla kapanıyor. Bu durum, onları yüzeyde havacılık ve fotogrametri ile yeraltında Lidar’ın gelişim sürecini öğrenmeye sürüklüyor.

Daha fazlası için...

İşletmelerde iş güvenliği bölümleri genellikle “polis” güç algısı yaratmıştır. Maalesef en iyi niyetle bile aksi denense de başarılı sonuç almak pek mümkün gözükmüyor. Bunun bir “de facto” olduğunu kabul ederek ilerlemek gerek.

Kültürü oluşturmanın karşısındaki en büyük engel “deneyim”dir. Çalışanlar aynı işi yıllarca yaptıkça tehlike algısı eşikleri de bir o kadar artar. Yeni mezun veya çalışma arkadaşlarını çok seven bir İSG çalışanı için bu durum oldukça zordur. Bu noktada işlerini yapmaya engel olan unsurları ortadan kaldırmalarını sağlayacak güç, dokümantasyondur. Çalışanların yaptıkları işin adım adım talimatlarının bir kenarda yazılı olduğunu bilmesi herkes için eşsiz bir koruma niteliği taşır. Çalışanı, yaptığı her işte sorumlu olduğu bir kanunun varlığından haberdar etmek, işin doğru yapılması için eldeki en yumuşak ve etkin yaptırım gücüdür. Dokümantasyon oluşturma esnasında, İSG personelinin prosedür ve talimatlarda ilgili noktalarda iş güvenliğini ilgilendiren konuların farklı yazı karakterlerinde yazılmasını sağlamalıdır. Prosedürlerde tüm işlerden ziyade yalnızca bu bölümleri okuyarak denetimlerini yapmalıdır.

Dokümantasyonu hazır almak imkansızdır; ancak şirket kültürü bunları oluşturabilir. Basit bir iş yaparken eğilip kalkmadan tutun, karmaşık makinelerin çalıştırılmasına kadar yaptıkları tüm işlerin adım adım kendileri tarafından yazılmış olması da onları bu kültür hareketine dahil ederek motivasyonlarını artıracaktır. Dokümantasyonu tamamlayıp, mümkünse herkesin istediğinde ulaşabileceği bir yere koyarsanız (matbu veya sunucuya bağlı bir bilgisayar, ekran, kiosk vb.), oldukça verimli tartışmalar yaşanabilir ve toplumsal bilinç oluşturulabilir.

Madencilik, en tehlikeli iş sınıfında, dar alanda, eforla ve nitelikli iş gücüyle yapılan bir iştir; ülkemiz madencilik ülkesidir. Ayrıca ülkemiz, aktif kıta hareketlerinin buluştuğu noktada bir “deprem ülkesi”dir. Depremlerde, madencilik kazalarında, afetlerde ve enkazlarda her zaman en başta “madencilerimiz” bulunmuştur ve bulunacaktır. Bulunmak zorundadır çünkü arama-kurtarma işini “madenciler”den daha iyi yapabilecek bir meslek yoktur. Özveriyle kendini MAKUT gruplarına adayan, eğitimini tamamlayan cefakar topluluğun tüm fertlerinin devlet nezdinde kayıtlarının oluşturulması ve ek menfaatlerin tanımlanması elzemdir. Böylelikle bu kahramanların sivil seferberlik anında bir merkezden hızlıca görevlendirilmesi ve organize edilebilmesi mümkün olacaktır.

Daha fazlası için...

Kullanılan analiz yöntemleri hakkında jeologları ve maden mühendislerini yerinde bilgilendirmeniz iş körlüğünün önüne geçecektir. Emtinanın ve yöntemlerin tarama limitlerini, analizin analit dışı elementlerin dahilinde oluşabilecek handikapları, laboratuvarın akredite olduğu analiz türlerini ve kurumlarını ilgili bölümlerin bilmesi için küçük bir sunum oldukça faydalı olacaktır.

Genellikle analiz laboratuvarlarında çalışmalar katı disiplin ve inisiyatiften arındırılmış iş akışı içerisinde yürütülse de, numune hazırlama alanlarında bu titizlik ihmal edilebiliyor. Numune kabul alanına görevli olmayan personelin erişimi, personelin kafasının başka yerde olması, etrafta uçuşan tozlar, açık kalan pencereler gibi unsurlar, henüz giriş bölümünde preparatlar arası kontaminasyona sebep olabiliyor.

Daha fazlası için...

Yapılan her işin bir plan veya talimat dahilinde yapılması, o iş sonucu alınan ürünün aynı kalitede elde edilmesiyle sonlanır. Kalite yönetimi bölümleri bu ana motivasyon konusunu unutmamalıdır. Yazılı olanlar kadar uygulamanın da denetlenmesi elzemdir; bölüm içi kontroller çeşitli yollarla teşvik edilebilir.

İş güvenliği bölümlerine ulaşan “İş Güvenliği Analizi” (JSA) raporları ne kadar fazlaysa, talimatlandırmada da eksiklik olduğu aşikardır. Bu kayıtlardan çıkarımlar yapabilirsiniz.

Dışarıdan satın alınamayan ve yalnızca şirket kültürünün, geleneklerinin meyvesi olan “doküman yazımı ve form oluşturma” oldukça uzun zaman alan ve yazım esnasında en ufak dış etkende konsantrasyonun dağıldığı süreçlerdir. Bu durumda görevlendirilen personelin iş yükünün belirli günlerde üzerinden alınmasının gerekliliğini empati kurmaya gerek kalmadan ilgili yöneticilere anlatın.

Daha fazlası için...

Gelişimin tembellerin sağladığına dair deyimler sıklıkla söylenir, bunun aksine çalışkanlar ise var olan süreci sorunsuz devam ettirme güdüsüyle fırsatları veya iyileştirmeleri göremeyebilirler. İyi işleyen sorunsuz bir sisteminiz varsa, gelişim için katedebileceğiniz uzun bir yolu göz ardı etmiş olabilirsiniz. Olası bir ihmale açık kapı bırakmama adına, her bölüm içinden bir iş geliştirme personelini danışmanlık alacağınız veya oluşturacağınız liderlik altında profesyonel bir iş geliştirme ekibine tanımlayın.

İş geliştirme liderliğini, sektör veya işler hakkında doğrudan bilgi sahibi olan birilerinin yapması zorunlu değildir. Liderin analiz alışkanlığı ve becerisi, herhangi bir iş koluna dair adımları doğru bakış açısıyla tarayarak potansiyele yönlendirecektir. Meşhur “Lean + Six Sigma” için yapacağınız istihdam veya ekstra masrafın, şirketinize çok daha fazlasını getireceğini düşünebilirsiniz.

Daha fazlası için...

Maalesef ki madencilik, “çevre” kisvesi altında farklı amaçlara hizmet eden argümanlar karşısında genellikle 1-0 mağlup başlıyor. Mümkünse yöresel ölçekte birçok şirketin bir araya gelip misliyle karşılık vermesi şarttır, zira unutmamak gerekir ki herkes aynı gemi içerisindedir. Etaplar halinde yapılan işletmelerden tamamlanan bölümlerin, geçici veya kalıcı mesire alanları oluşturmak amacıyla belirli bir bölümünün hızlı büyüyen ağaçlarla rehabilite edilmesiyle başlanabilir. Gündüz hatta gece olmak üzere bu ağaçları ışıklarla süsleyerek piknikler ve şenliklerle halkı ağırlamak “Halkla İlişkiler”in görevi olsa da rehabilitasyon stratejisinin önemi burada kendini gösterir. Belki “1. Geleneksel Açık Ocak Şenliği” yumurta ve sopalar eşliğinde coşkuyla kutlanacaktır, ancak hızlıca büyüyen bir grup ağacın gölgesinde ikram edilecek ayran ve ekmek arası dönerin tadı 2.’sinden sonra şüphesiz ki akılda kalacaktır.

Atık yönetimi konusunda samimi olmak gerek. Pet şişeleri ve kağıdı kaynağında ayırmanın sağladığı fayda, birden çok alternatifli çöp kutusunun oluşturduğu görüntü kirliliğine değer mi?

Daha fazlası için...

Hemen her konuda sosyal medya iletişimiyle oluşturulan reklam kampanyalarının toplum görüşündeki etkisini biliyoruz. Madencilik şirketleri veya şirket birliklerinin, bu konuda son derece atıl olan madencilik sektörü için profesyoneller görevlendirerek algıyı yönetmeleri gerekiyor. Burada yoğunlaşılması gereken temel plan, çağdışı kalmış olumsuz görüşü güden orta-üst yaş grubuna mensup küçük bir grubu ikna etmekten ziyade, gençlerin madencilikten kazanç elde etme motivasyonlarını filizlendirmek olmalıdır. Robotik, e-spor, içerik oluşturma, müzik gibi alanlarda organizasyonlara konu olmak ve gençlere bu bütçeden pay vererek madenciliğe karşı olumlu görüşe sahip olmalarını teşvik etmek gerekiyor. Kanunlar ve kararlar halkın gelenekleri ve eğilimleriyle şekillendiği için, gelecekte madenciliğe karşı olumsuz algıya sahip gençlerin oluşturduğu kamuoyuna yenilmemek için bu adımları atmak önemlidir.

Ayrıca, "18. Çevre" konularına da göz atmanızda fayda var.

Daha fazlası için...

Zam zamanı yuvarlarken elinizi korkak alıştırmayın 😉 Şakaydı. Genelde süslü gözüken personel oryantasyon ve rekreasyon aktivitelerinin çalışma hayatında hak ettiği anlamı kazanması oldukça zor; zira yapmadığınızda ne kaybettiğiniz anlaşılmıyor. Çalışma hayatında rutin yaşanan zorluklar sonrası, iletişimden uzak olan insanlar birbirlerine içten içe kurulurlar. Buna gereksizce uzatılmış mesai saatleri de eklenince, personele işini bitirdikten sonra başka bir yol bırakmış olmuyorsunuz. Konularıyla alakasız aktivitelerle insanlar arasında “ayarında” sağlanmış iletişim, samimiyet, hoşgörü ve saygıyı beraberinde getirecektir.

Genelde öğlen yemeklerini aynı masada yiyen arkadaşlar için, Ramazan ayı geldiğinde, ney ve bendir eşliğinde 1 saatlik ye-kalk iftar programlarını bu konu başlığından çıkaralım; iftar sonrası çay-çekirdek bile daha mantıklı gözüküyor.

Sektörün 7/24 çalışma kapasitesi, pek farkına varılmayan büyük bir avantaj. Hafta sonu tatili yerine, blok halde çalışma/tatil düzeni istihdam havuzunuzu oldukça geniş tutabilmenizi sağlayacaktır. Çalışanlarınızın ikamet ettiği bölgenin mümkün olan en geniş çapta olması, şirketinizin farklı kültürlerden bakış açılarına sahip olmasını ve kurumsal çalışma disiplininizi destekleyecektir. Blok halde tatil (3-10 gün), gidiş-dönüş uçak biletleri ve kısa tatil konaklama giderleri gibi şirket anlaşmalarıyla daha ekonomik hale mal edilebilecek ek menfaat düzeniyle, çok geniş bir alandaki kaliteli ve optimum maliyetli çalışanları iş ilanlarınıza çekmiş olacaksınız. Rotasyonda ve kafası rahat olan personel daha az sorun sahibi olacaktır, beraberinde getirdiği kültür daha verimli iş için sağlık rekabeti beraberinde getirecektir.

Stajyerlere “çalışan” olarak bakın.

Daha fazlası için...

Arşivleme ve arşivden geri çağırma, maden sektöründe kritik öneme sahip konulardır. Son derece değişken maden fiyatlarında, bugün işe yaramadığını düşündüğünüz veriler, yıllar sonra paha biçilemez değerler teşkil edebilir. Şirketinizde çalışan hemen herkesin işi aslında veri oluşturup kaydetmek ve gerektiğinde geri çağırmaktır. Bu nedenle sağlam bir ağ yapısı, bu ağa bağlanma kolaylığı ve yedekli ağ depolamasının önemi gayet açıktır.

Günlük, aylık, yıllık gibi periyodik raporlamalarda, birçok departmanın aynı dosyaya aynı saatlerde veri girişi yapması, sunucunun yavaşlamasına neden olabilir. Ayrıca, personelin farkında olmadan veri girişi yaptığı dosyada üst üste yazma sorunları, raporların yanlış oluşturulmasına yol açabilir. Çoklu kullanıcılı klasörlere veya dosyalara erişimi yalnızca yetkililere açmak için departman yöneticileriyle görüşmek faydalı olacaktır.

Verileri sunucuya kaydettikten sonra, geri dönüp bakılmayan birçok dokümanın ve bunların yedeklerinin yıllarca orada beklemesi, karmaşayı artırır. Bu durum, geçmişe dönük istenilen dosyayı bulmak amacıyla yapılan aramalarda, personelin ilgisini çeken başka dosyalarla zaman kaybetmesine neden olabilir. En kötüsü, “aradığını bulamayacağını öngörmek”, tüm arşivi ve yıllar boyu çalışan personelin emeğini anlamsız hale getirebilir. Sunucu altında açılan her bir klasörün organizasyon şemasında sorumlu personel ataması yapmak ve bu süreci denetlemek önemlidir. Bu konuyu da bölüm yöneticileriyle konuşmak yerinde olacaktır.

Son olarak, modernize edilmiş ve hızlı ekipmanlar için harcayacağınız kaynaklar, işin aksaksız ve hatalardan korunarak yapılmasına katkı sağlayacaktır.

Daha fazlası için...

Akaryakıtla çalışan araçlar için akü genellikle görünmeyen bir problem kaynağıdır; genellikle en beklenmedik zamanda arıza verebilir. Stepnenin yanına koyacağınız USB/powerbank boyutunda, 12 volt çıkışa sahip şarjlı takviye cihazı, uzaktan yardım beklemeden veya başka bir aracın uzun kablo bağlantıları yapmasına gerek kalmadan arızayı çözmenize yardımcı olabilir.

Beklenmedik lastik patlamalarında, stepnenizin yanına koyacağınız basit bir lastik tamir spreyi ile birkaç dakika içinde yola devam edebilirsiniz, bu sayede başka bir desteğe ihtiyaç duymadan işinizi görebilirsiniz.

Hijyen her şirketin personeline duyduğu saygıyı gösterir. Tuvaletler ve soyunma odaları gibi ortak kullanım alanlarının pis bırakılması, şirketlerin hijyene verdiği önemi yansıtabilir. Bu alışkanlıkların önüne geçmek için herkesin aynı gemide olduğunu bilmesi gerekmektedir. Hijyenik olmayan durumların gelişmesi durumunda, gün boyunca bir personelin ortak kullanım alanlarını denetlemesi ve uygunsuzlukları rapor etmesi sağlanarak yaptırımlar uygulanabilir. Bu şekilde personel kısa sürede doğru alışkanlıkları kazanacaktır. Ortak kullanım alanlarına çağ dışı muamele uygulamanın son bulması için bu tür çözümler gerekmektedir.

Ofis ve açık alan çöplerini toplayan personelin eldivenli ellerine dikkat edilmelidir. Eğer kapıları eldivenli elleriyle açıyorsa, aynı ellerle çöpleri de topluyor olabilir. Bu durum eldiven kullanan herkes için düşünülmelidir.

Daha fazlası için...

Personelinizin veri girişi yaptığı ve tablolar oluşturduğu üretim, stok, ölçüm ton, tenör gibi veri dosyalarında genellikle tutarsızlıklar ve hatalar görülebilir. Hataların ne zaman başladığını kestirememek ve birbirine bağlı dosyalarda veri doğruluğundan emin olamamak oldukça can sıkıcı olabilir. Uyarılara rağmen düzeltme sağlanmadığı durumlarda, giriş yapılan dosyaların birer kopyasının aynı yere kaydedilmesi ve girdilerin aslına ve kopyasına eş zamanlı olarak yapılması önemli bir çözüm sunar. Ayrıca, her veri bildiriminde iki nüsha çıktı alarak teyit edebilirsiniz. Bu yöntem, veri girişinde ve sunumunda doğruluğu sağlamanın yanı sıra, personelin doğru alışkanlıkları kazanmasını da destekleyecektir.

Personel çalışma zamanlarını ve mekanlarını düzenlerken tabulara bağlı kalmamak faydalı olabilir. Örneğin, hafta içi 08:00-17:00 çalışan birinin sabah ve akşam trafiğinde kaybedeceği zamanı göz önüne alarak, 07:00-16:00 çalışma saatleri belirlemek veya öğle yemeği saatlerini kısaltarak mesaiyi erken bitirmek gibi düzenlemeler yapılabilir. Alternatif olarak, haftada 5 gün sürekli çalışma yerine, aralıksız 20 gün çalışma ve blok tatiller gibi düzenlemeler de değerlendirilebilir.

Fuara gönderdiğiniz işçi ve personelinizi alımlar için yetkiyle donatın, ziyaret ettiği stantlarda fiyat alabilme, teknik detayları tartışabilme, test etme, ekleme-çıkarma gücü olsun. Bunlar için çalışan işine döndüğünde çeşitli türlerde satın alma için oy kullanma yetkisi veya doğrudan seçim hakkı tanırsanız, fuar gezmesinin dinlenceden bir farkı olacak, satıcılarla daha akıcı bir iletişim kurulacaktır.  

Personelin servis ve transfer aracı beklediği, dinlendiği veya yemek yediği alanlarda bilgilendirme ekranları (Kiosk vb.) kurarak, güncel duyurularınızı yapabilir ve bu atıl vakitlerde talimatlar, formlar gibi dokümantasyon, iş güvenliği ve çevre konularında bilinçlenmelerini sağlayabilirsiniz. Ayrıca, ekranlardan erişim ve çıktı alma imkanları eklemek de faydalı olacaktır.

Daha fazlası için...

Bunu da incelemenizde fayda var.

Ayrıca "SSS" de mutlaka bir sorunuza cevap bulacaksınız.

Madencilik şirketleri, operasyon büyüklüğü ve küresel etkinliğine göre uluslararası yatırımcı tarafından özellikle borsada işlem gören halka arz edilmiş şirketler için Tier I - II  ve III şeklinde bir sınıflama ile anılır. Ülkemizde I. ve II. Seviyelerde (Tier) tanımlanabilecek örnekler iki elin parmaklarıyla sayılabilir, fakat III. Seviye bir çok girişimden söz edebiliriz. Henüz yatırım aşamasında dahi olsanız, bütçeniz ve edineceğiniz ruhsatlarla buna benzer şekilde boyutunuzu belirleyerek, stratejinizi oluşturabilirsiniz.

Bir alt sınıflama daha yapmak gerekirse bunu 3 şekilde; arama şirketi, arama-çıkarma ve satış şirketi veya arama ve işletme şirketi olarak dallara ayırabiliriz. Burada ilk türde ruhsatlar edinip, bu ruhsatlardaki cevher potansiyelini arayıp belirli bir seviyeye kadar geliştirip satış yaparak madencilikten kar elde edebilirsiniz. Diğerlerinde ise tespit ettiğiniz potansiyeli işletip tüvenan halde satarak veya son ürüne dek zenginleştirerek gelir elde ederken aynı zamanda başka ruhsatlar edinip bir koldan da maden aramasını devam ettirmeniz gerekecektir. Her durumda bir çok dinamik parametreye bağlı olan “işletme sınır tenörü (Cut-off Grade)“ nü belirlemek önemli. Zira buna göre elinizdeki kaynağın işe yarayıp yaramayacağını; gerçek ederini belirlemiş olacaksınız.

Her çeyrek dönem öncesi yatırım danışmanlarınızdan maliyetlerinizi ve gelirinizi etkileyen her unsur için kısa-orta-uzun vadeli fiyat beklentilerini edinin. İlgileneceğiniz emtia fiyatlarına dair beklentilerinizi baz alarak, portföy yönetimine benzer şekilde arama ve işletme yöneticilerinizle stratejinizi belirleyin. Stratejinizin temelini, sürdürülebilirliği sağlama amacıyla arama yöneticinizin hedeflenen ruhsat/proje sepetinden yapılacak seçimlerin risk düzeyi belirleyecek. Bu risk düzeyini işletme yöntecinizin maliyet ve yapılabilirlik raporu belirleyecek. Tüm bunların temelinde yatan unsur ise bütçelenen emtia; gelir-gider fiyatlarınız. Buna örnek verecek olursak, henüz ekonomik olmayan tenörlere sahip bir projenin fiyat hedeflerinize göre 2 sene sonra ekonomik olma olasılığını göze alarak riskli bir yatırım yaparak kazanç sağlayabilirsiniz. Yada değirmeni döndürmek veya madenciliğe giriş yapmak için oldukça düşük kar getirisi öngörerek, portföyünüze hazır bir proje dahil edebilirsiniz. Her koşulda söz konusu ruhsat veya portföyün ederini gerçeğe en yakın şekilde bilmek ve buna göre strateji oluşturmak oldukça hassas bir konu. Aksi takdirde “kamyon kamyon, vagon vagon mal çıkıyor bu ocaktan!” ifadelerine itibar ederek edineceğiniz ruhsatın, içi boşaltılmış bir projeden ibaret olması muhtemel, ya da tam tersine bir fırsatı da elinizin tersiyle itmiş olabilirsiniz. Yönetim kuruluna teknik konularda danışmanlık desteği edinerek kontrollü kararlar alabilirsiniz.

Stratejiniz doğrultusunda planlar yapın hedefler belirleyin, vade belirleyin, sapma oranlarını belirleyin. Sayısal ve net hedefleri tamamlamak tüm ekibi motive edecektir, otomatik olarak yeni hedefler ortaya çıkmasını sağlayacaktır, dolayısıyla ilerlemenizi sağlayacaktır.

Tüm bölümler aynı sayfada bulunacak şekilde günlük, haftalık, aylık peridoyik raporlamaları mümkün oldukça sayısal tablolar ve işleyişi gösteren kronolojik grafikler halinde düzenletin. Her periyot için yakın geçmişe ait ilerlemeyi tablo ve grafikler üzerinden yorumlamak en kolay sorun çözme yöntemidir.

Doküman yönetimi ve talimatlandırmayı destekleyin, bizzat denetleyin, önem gösterdiğinizi tüm personele aksettirin.

Doğru stratejiyi belirlediğinize inanıyorsanız, kararlılıkla devam edin.

"Madencilikte Akılcı Yatırım Stratejisi" ile bir temel atabilirsiniz.

Diğer tüm makalelere ise buradan ulaşabilirsiniz.

Ayrıca "SSS" de mutlaka bir sorunuza cevap bulacaksınız.

İşletmenizin veya girişiminizin boyutuna ve hedeflerine bağlı olarak, yüksek nitelikli iş gücünü istihdam etmek oldukça maliyetli olabilir. Bu durumda, güvendiğiniz danışmanlık firmalarıyla iş birliği yaparak yönetimde yalnız kalmadan, en modern yöntemlerle ve hazır motivasyonla başarıya ulaşabilirsiniz. Danışmanlık firmaları, deneyim ve uzmanlıkları sayesinde süreçlerinizi iyileştirebilir, size gerekli stratejileri sunabilir ve başarıya giden yolda destek olabilir. Bu tür iş birlikleri, kaynakları daha etkin kullanmanıza ve işletmenizin hedeflerine daha hızlı ulaşmanıza yardımcı olacaktır.

Makalelere buradan ulaşabilirsiniz.

Ayrıca "SSS" de mutlaka bir sorunuza cevap bulacaksınız.