Maden Jeolojisi: Tenör Kontrolü Neden Önemli?
Geniş kapsamlı bir bilim olan jeolojinin; mineral aramaları, üretimi ve cevherleşme özellikleriyle ilgilenen ana bilim dallarının teşkil ettiği grup madencilik jeolojisidir. Fakat konumuz tam olarak bu değil…
Açık ocak veya yeraltı işletmelerinde, farklı birçok disiplinin organize olarak maden üretimini ve stoklamasını en temiz şekilde gerçekleştirmesi ve etraftaki cevheri ıskalamadan üretime dahil etmesi süreci maden jeolojisidir. Konumuz bu.
Dolayısıyla, madencilik jeologu ile maden jeologu unvanları arasındaki ince farkı da bu vesileyle netleştirdiysek, ocak üretiminde düzen ve verim için olmazsa olmaz tenör kontrol sürecinin ne işe yaradığına bir göz atalım.
* Ayarlardan 1440p 50fps versiyona erişebilirsiniz.
1. Maden İşletmelerinde Tenör Kontrolü Nedir?
Yeraltı veya açık işletme üretim kazısının en verimli şekilde gerçekleştirilmesinden, çıkarılan cevherin proses veya satışa hazır hale getirilmesine kadar olan tüm aşamalar “maden jeolojisi” kapsamında değerlendirilir.
Bu süreçte düzenli kayıtlar tutularak haritalama ve örnekleme yapılmasının yanı sıra, cevher takibi ve kazının yönlendirilmesini içeren tüm işlemler tenör kontrolü olarak adlandırılır.
Her ne kadar arama aşamasında sık sondajlarla detaylı veri elde edilmiş olsa da, işletme safhasında koşulların değişmesi kaçınılmazdır. Bu değişkenliği yönetmenin en etkili yolu ise tenör kontrolüdür.
Özetle, detay arama ile bulunan cevheri en verimli şekilde üretip stoklamaya kadar uzanan bir nevi kalite kontrol faaliyetidir.
2. Tenör Kontrolü Ne İşe Yarar?
Cevherleşme yapınıza ve üretim tercihinize özel geliştirilecek uygun bir tenör kontrol süreci sayesinde:
- Yeraltı veya açık ocak üretimini en temiz ve verimli biçimde gerçekleştirerek işletme verimini en üst düzeye çıkarırsınız.
- Fay, budinaj vb. yapısal kaynaklı sorunlara karşı üretimi etkin şekilde koruma altına alırsınız.
- Cevher prosesi veya satış öncesinde en doğru kategorizasyonu ve değerlemeyi yaparsınız.
- Stok takibi ve planlı üretim süreçlerini daha etkin biçimde yürütürsünüz.
- Standartlara uygun şekilde (CRIRSCO) mevcut kaynak/rezerv beyanlarınız için altyapı oluşturursunuz.
- Üretim departmanları arasında otomatik çapraz denetim mekanizması kurarsınız.
- Kaynağını anlamakta zorlandığınız üretim sorunlarını erken tespit ederek çözüm geliştirirsiniz.
- Elde ettiğiniz bilgilerle maden yakınındaki arama programlarını daha doğru şekilde planlarsınız.
- Rakiplerinizin sahip olmadığı verilere ulaşarak bölgesel ölçekte daha isabetli arama stratejileri geliştirirsiniz.
3. Tenör Kontrolü ve Maden Jeolojisi Neden Önemlidir?
Emtia, kârlılık veya üretim yönteminize göre bu süreci isimlendirmemiş olsanız bile, düzensiz veya alaylı personelle üretim yapıyorsanız dahi aslında tenör kontrol işlemlerini bir şekilde zaten uyguluyorsunuzdur.
Bu noktada, uygun bir sürecin tasarlanarak personel inisiyatifinin minimuma indirilmesi fark yaratacaktır. Bu da ciddi bir deneyim birikimi gerektirir.
Üretim alt sınır tenörlerinin düşmesi, düşük tenörlü cevherden fayda sağlanması amacıyla önceden ekonomik görülmeyen cevher kütlelerinin takibini de her geçen gün daha da önemli hale getirmektedir.
Ocak üretimindeki verim düşüşleri, kalite hesaplarındaki hatalar ya da proses ve metalurji birimlerinde kaynağı belirlenemeyen sorunlar nedeniyle yaşanan zaman kayıplarının telafisi çoğu zaman mümkün olmamaktadır.
Düzenli ve kendi içinde çapraz denetime tabi bir “Ocak Üretimi – Maden Jeoloji – Tesis” omurgasının aktif tutulması, olası sorunların önüne geçilmesi açısından büyük avantaj sağlar.
Maden jeolojisi ve tenör kontrolü günümüz “bilinçli” madenciliğinde vazgeçilmezdir. Bu sürece ayıracağınız bütçe, sağlayacağı geri dönüşle kıyaslanamayacak kadar küçüktür.
Ayrıca üst menüde teknik bölümden Üretim – Maden Jeoloji alanına da göz atmanızda fayda var.
Maden arama, modelleme, işletme ve iş geliştirme deneyimlerinizle yazıda konu edilenler örtüşebilir, çözüm teşkil edebilir. Fakat işiniz özelinde birçok etkenin farklı sorunları beraberinde getireceğini unutmayın. Bu sebeple, potansiyeli en verimli şekilde kazanca dönüştürmek için tüm verileri bir arada değerlendirmek üzere uzman danışmanlardan destek alınız.
Yazılar hakkında merak ettikleriniz, teknik destek ve danışmanlık için iletişim sayfamızdan bize ulaşabilirsiniz.
GMRTC Maden Arama & Modelleme & Üretim Teknik Danışmanlık
İstanbul - İzmir - TÜRKİYE
İLETİŞİM
Sitemizden alıntı ve kopyalama yapmadan önce info@gmrtc.com adresiyle iletişime geçebilirsiniz.
SİTE HARİTASI
GMRTC (www.gmrtc.com) internet sitesindeki tüm unsurlar (yazılar, yorumlar, videolar, görüntüler) aksi belirtilmedikçe GMRTC ürünüdür ve ilgilenen yatırımcılara, profesyonellere ve öğrencilere fikir vermesi amacıyla yayınlanmaktadır. Süreciniz içinde gelişebilecek herhangi bir detay, bu sitede ilgilendiğiniz konuyu etkileyecektir; bu sebeple doğacak zararlarınızdan GMRTC (www.gmrtc.com) sorumlu değildir. Verilen bilgilerle fikir edinmeniz, karar almadan önce tüm verilerinizle uzmanlara danışmanız önerilir.